Thực trạng về không gian kiến trúc – P1

Quy mô nhà ở tái định cư hiện nay chủ yếu là nhà chung cư cao 9 tầng trở lên, cũng đã có tìm tòi vể kiến trúc như cố gắng đa dạng hóa cơ cấu các căn hộ, các tìm tòi về “khe gió” lấy sáng và thoáng cho công trình, đa dạng hóa mặt đứng… Tuy nhiên, sự đa dạng và tính bất ổn định dân cư thường gây khó khăn cho công tác quản lý của chính quyền địa phương. Người dân tự do cải tạo, lấn chiếm không gian chung, mở rộng diện tích ở, phục vụ nhu cầu buôn bán.

Đối với khu tái định cư chia lô, chiểu cao ngôi nhà thường từ 4 đến 5 tầng, chạy dọc theo tuyến đường nội bộ nhỏ (rộng 3m -r 5m và không có vỉa hè), tạo nên những không gian đóng, hạn chế tầm nhìn. Kiến trúc của các ngôi nhà là do người dân tự xây nên thiếu tính thống nhất. Theo ý kiến của người dân, các lô đất có chiều ngang quá hẹp, phát triển theo chiều sâu, hình thành những dãy nhà ống, điều kiện vi khi hậu thấp.

Đối với khu chung cư tái định cư, tuy đã có những mẫu thiết kế hiện đại, thống nhất hơn về kiến trúc, nhưng việc sử dụng vật liệu, màu sắc, các chi tiết kiến trúc chưa thật phù hợp với môi trường khí hậu, cũng như đặc trưng kiến trúc địa phương. Điều này dẫn đến cảm giác xa lạ, khó tiếp cận đối với người dân di dời (mà trong đó đại bộ phận có trình độ văn hóa không cao).

Biêu đồ Thành phần dân cư theo nghê nghiệp – nhiều nhất là hưu trí 34,4%

Vẫn còn gần 10% căn hộ dưới 50m2, chủ yếu là từ 50m2 – 65m2 (chiếm tỷ lệ 62%), chỉ có 3% số căn hộ có diện tích trên 95m2, một diện tích trung bình kém so với các dự án nhà ở khác. Tuy nhiên, so với số người trung bình/hộ không cao lắm ở đày, ta có sô m2/đầu người là ở mức chấp nhận được (khoảng 10m2/người -ỉ- 15m2/người).

“Đối với diện tích nhà mình đang ở bây giờ thì nó bình thường, nhưng bây giờ con cháu mà về thực tình cũng không có chỗ ăn, chỗ ở”. Bà Thu, 67 tuổi, Dịch Vọng
“Kể ra 54m2 thì hai vợ chồng với hai đứa con thì cũng đủ ở, kể cả thấp nhất đến lớn nhất ” Bà Nữ, Nam Trung Yên

Bảng Thành phần căn hộ theo diện tích

Biểu đồ Nhóm căn hộ phân theo diện tích

Biêu đồ Đánh giá về diện tích căn hộ

Trong thực tế, nhiều khu tái định cư chưa có diện tích cho sinh hoạt cộng đồng dù đã có quy định bắt buộc (thiếu phòng họp, nơi tổ chức đám tang, nhà sử dụng chung, thiếu đồng bộ về hạ tầng…). Người dân tại khu tái định cư Nam Trung Yên, nhà B3B bày tỏ: “Khi muốn họp toàn nhà, chúng tôi chỉ có nước ngồi hành lang”.

Nhà 18T1, 18T2 Trung Hòa – Nhân Chính, mỗi nhà có 204 căn hộ, chỉ cần 50% chủ hộ đi họp tổ dân phố đã không có chỗ họp, Ngày 1/6, Tết Trung Thu mỗi nhà có trên dưới 100 cháu muốn tổ chức cho các cháu hội họp vui chơi cũng không có chỗ tổ chức, nhất là khi trời mưa… Trong quá trình xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư thì việc quên thiết kế này quả là một thiếu sót lớn về tầm nhìn xã hội, chưa nói còn nhiều sinh hoạt của các đoàn thể chính trị xã hội khác trong cộng đồng.

Việc sử dụng tầng hầm, tầng 1 đều do chủ đầu tư “tự quyết” theo “lợi nhuận tối đa”, “quên” việc phục vụ dân, không công khai tầng hầm, tầng 1. Ví dụ, với khu Nam Trung Yên thì tầng 1 lại như một chốn bỏ hoang, bẩn thỉu, xập xệ.

“Mỗi một toà nhà bọn cô đi này, căn hộ đi như thế này bọn cô phải chịu 2m2 ở dưới đất sân, kể cả mặt bằng ở dưới tầng I cũng như sân vườn bọn cô phải gánh hết, phải gánh không 2m2 đất vừa phải trả tiền vừa phải nộp thuế ở dưới trong khi mình không được sử dụng”. Bà Văn, B3 Nam Trung Yên